Alkomat jest urządzeniem pomiarowym, które w okresie jego użytkowania musi działać niezawodnie. Obecnie w Polsce siadając za kółko nie można mieć więcej niż 0,2 promila alkoholu w organizmie. Jeśli pomiar wykaże od 0,2 do 0,5 promili, kierowca popełnia wykroczenie karane grzywną oraz pozbawieniem prawa jazdy na co najmniej 6 miesięcy.
Po przekroczeniu granicy 0,5 promila, jazda po spożyciu alkoholu kwalifikowana jest jak przestępstwo, za co grozi grzywna i pozbawienie wolności do lat dwóch. Nietrudno więc dojść do wniosku, że jeśli spożywamy alkohol, warto zaopatrzyć się w alkomat. Miernik musi jednak być dokładny, tak, żebyśmy mogli być pewni jego wskazań. Dlatego każdy alkomat powinno się kalibrować w odstępach czasu zalecanych przez producenta. Tylko wówczas działa prawidłowo.
W artykule znajdziesz informacje na temat:
- Jak skalibrować alkomat?
- Alkomaty dostępne na rynku
- Czym jest kalibracja alkomatu?
- Jak często kalibruje się alkomat?
- Kiedy jeszcze należy skalibrować alkomat?
Jak skalibrować alkomat?
Alkomat jest precyzyjnym miernikiem, co warto uświadomić sobie, zanim zdecydujemy się na zakup. Nieodłączną czynnością, jaką należy wykonywać regularnie korzystając z urządzenia jest kalibracja alkomatu w określonych przez producenta odstępach czasu (lub po odpowiedniej liczbie wykonanych pomiarów).
Istotną kwestią jest przy tym fakt, że alkomatu nie będziesz w stanie skalibrować samodzielnie. Do tej czynności niezbędne są precyzyjne testy, które wykonuje się w warunkach laboratoryjnych przy udziale specjalnych symulatorów. Dlatego kupując alkomat zawsze trzeba wziąć pod uwagę konieczność skorzystania z usług wyspecjalizowanych firm dla regularnej kalibracji urządzenia.
Alkomaty dostępne na rynku
Najważniejszym elementem alkomatu jest sensor, czyli czujnik, który wykrywa obecność alkoholu w wydychanym powietrzu. Ze względu na typ sensora, dostępne na rynku urządzenia dzieli się na: – alkomaty półprzewodnikowe; – alkomaty elektrochemiczne.
Alkomaty półprzewodnikowe bazują na sensorach wyposażonych w elektrody, na których alkohol zawarty w wydychanym powietrzu utlenia się. Proces ten powoduje wzrost przewodności półprzewodnika, a następnie zwiększenie mierzonej rezystancji, proporcjonalnie do ilości alkoholu zawartego w próbce. Urządzenia półprzewodnikowe są stosunkowo niedrogie, jednak dość często trzeba je kalibrować, żeby mieć pewność, że działają prawidłowo.
Z kolei alkomaty elektrochemiczne są produktami droższymi, ale za to bardziej dokładnymi i wymagającymi rzadszej kalibracji. Do wskazań wykorzystują związki utleniające alkohol. Pod ich wpływem zawarty w wydychanym powietrzu etanol ulega przekształceniu w kwas octowy, a ten ostatecznie powoduje wytworzenie prądu na anodzie elementu pomiarowego. Sensory elektrochemiczne doskonale „rozpoznają” alkohol etylowy i nie reagują na inne substancje, co jeszcze dodatkowo wpływa pozytywnie na wiarygodność pomiarów.
Czym jest kalibracja alkomatu?
Niezależnie od rodzaju alkomatu, każde urządzenie trzeba kalibrować zgodnie ze wskazaniami producenta. Sensory stosowane w alkomatach są elementami bardzo wrażliwymi na zmiany czynników środowiskowych takich jak temperatura, wilgotność czy stopień zapylenia. Z czasem ich parametry ulegają rozkalibrowaniu, czyli potocznie rozregulowaniu. Trzeba je więc wyregulować tak, żeby pomiary były wiarygodne i prawidłowe.
Jak skalibrować alkomat? Przede wszystkim urządzenie musi zostać poddane regulacji przez profesjonalną firmę zajmującą się kalibracją alkomatów i posiadającą do tego specjalne warunki i urządzenia. Proces kalibracji polega na testowaniu alkomatu i wyznaczaniu jego sprawności na specjalnych symulatorach, dzięki którym do urządzenia podaje się próbkę powietrza o odpowiednio skonfigurowanych parametrach takich jak: – temperatura; – siła przepływu; – stężenie alkoholu.
Próbka symuluje wydychane powietrze po spożyciu alkoholu, a na podstawie przeprowadzonych badań, dokonuje się ponownej kalibracji alkomatu.
Jak często kalibruje się alkomat?
Alkomaty z sensorem półprzewodnikowym kalibruje się częściej niż urządzenia z sensorem elektrochemicznym. Zwykle należy przeprowadzić adjustację co 100 – 300 pomiarów lub raz na pół roku. W przypadku alkomatów elektrochemicznych najczęściej kalibracji dokonuje się co 500 pomiarów lub raz na 12 miesięcy.
Oczywiście ostateczne wytyczne daje producent każdego urządzenia. Warto wiedzieć, że kalibrację należy przeprowadzić również w innych sytuacjach, jeśli tylko wskazania alkomatu wydają się nam wątpliwe lub zaszły pewne okoliczności, w konsekwencji których alkomat mógł się rozregulować.
Kiedy jeszcze należy skalibrować alkomat?
Kalibrację alkomatu należy przeprowadzić również wówczas, kiedy: – wynik po wykonaniu pomiaru w przypadku osoby niespożywającej alkoholu jest inny niż 0 promili; – wynik po wykonaniu badania osoby po spożyciu alkoholu jest równy 0 promili; – alkomat nie reaguje na wykonywanie pomiaru; – po spożyciu alkoholu wynik trzech badań wykonanych w jednakowych odstępach czasu (n. 20 minut) jest taki sam; – alkomat przez długi okres czasu był przechowywany w temperaturach odbiegających od warunków podanych w instrukcji.
Warto podkreślić, że każda kalibracja alkomatu powinna być potwierdzona dokumentem – certyfikatem kalibracji, który zawiera istotne informacje, takie jak m. in. data wzorcowania oraz graniczna data kolejnej kalibracji.
